Prvenstva škola – Liga osnovnih škola,pojedinacna prvenstva osnovnih i srednjih škola i šah u školama

LIGA OSNOVNIH ŠKOLA PODGORICE U ŠAHU  (2004 god, 2005, 2006, 2007)


Liga osnovnih skola Podgorice u šahu pokrenuta je u maju 2004. godine na inicijativu Centra za razvoj šaha”Dijagonale” sa ciljem popularizacije šaha medju podgorickim osnovcima.
Ligu su cetiri godine za redom organizovali Sekretarijat za sport Opštine Podgorica i Centar za razvoj šaha”Dijagonale”. Liga u šahu je jedna od brojnijih i ponajbolje organizovanih u okviru Lige koja obuhvata više sportova.

Prva Liga osnovnih skola Podgorice (april – maj 2004. godine)

Ucešce na prvoj Ligi osnovnih skola Podgorice uzelo je devet osnovnih škola sa podrucja Podgorice. Ligu je otvorila Radmila Miloševic direktorica Centra za razvoj šaha”Dijagonale”. Otvaranju su prisustvovali i zamjenik sekretara za sport Budimir Miranovic, velemajstor Božidar Ivanovic (clan Upravnog odbora CZRŠ ”Dijagonale”), internacionalni majstor Bogdan Podlesnik (clan Upravnog odbora CZRŠ ”Dijagonale”), brojni nastavnici podgorickih škola, roditelji, mediji…
Pobijedila je nakon sedam odigranih kola OŠ ”Štampar Makarije” sa 12 bodova, ispred 0Š ”Marko Miljanov” sa 11 i OŠ ”B.V. Podgoricanin” sa 10 bodova.
Najboljim ekipama pehare je urucio Budimir Miranovic, zamjenik sekretara za sport u Opštini Podgorica dok je sahovsku literaturu, šahove i šahovske satove, svim školama ucesnicama Lige, kao i najboljim pojedincima po tablama urucila Radmila Miloševic direktorica Centra za razvoj šaha”Dijagonale”. Ligu je sudio medjunarodni sudija Veselin Balšic a održana je u Sportskom centru ”Moraca”. Sponzor I Lige u sahu bila je Montenegrobanka ponajviše zahvaljujuci angažmanu tadasnjeg direktora ove banke IM Bogdanu Podlesniku.

Druga Liga osnovnih skola Podgorice (april – maj 2005.godine)

Na drugoj Ligi osnovnih škola Podgorice koja je održana u OŠ”Maksim Gorki” ucestvovalo je 11 podgorickih osnovnih škola. Pobijedila je OŠ ”Pavle Rovinski” ispred OŠ ”Boro Cetkovic” i OŠ ”Marko Miljanov”. Najboljima je nagrade urucila Radmila Miloševic direktorica Centra za razvoj šaha”Dijagonale”. Ligu su sudili medjunarodni sudija Veselin Balšic i republicki sudija Slobodan Jankovic.
Ligu su pomogli sponzori ”Mimi mediteran trejd” i pekara ”Jastreb”.

Treca Liga osnovnih škola Podgorice (april-maj 2006. god.)

Treca Liga osnovnih skola Podgorice održana je u holu OŠ ”Maksim Gorki” koja je i pobjednik takmicenja! Drugo mjesto je zauzela OŠ ”Marko Miljanov” a treca je bila OŠ ”Pavle Rovinski”. Ucestvovalo je 11 škola, takmicenje je sudio medjunarodni sudija Veselin Balšic.
Ligu su otvorili Budimir Miranovic zamjenik sekretara za sport i Radmila Milosevic direktorica Centra za razvoj šaha”Dijagonale”. Otvaranju Lige je prisustvovao i velemajstor Bozidar Ivanovic.
Pokrovitelji Lige bila je Kancelarija za prevenciju narkomanije a sponzor firma ”Monteko”.

Cetvrta Liga osnovnih škola Podgorice (april-maj 2007. godine)

Cetvrtu Ligu organizovali su isti akteri i ona je sada vec tradicionalno održana u OŠ ”Maksim Gorki”. Domacin je ponovo uspio da pobijedi. Drugo mjesto je pripalo OŠ ”Marko Miljanov” a trece OŠ ”Pavle Rovinski”. Interesantno je da je isti poredak bio i na prethodnoj Ligi cime su ove tri škole potvrdile kvalitet. Dvije prvoplasirane škole su obezbijedile ucešce na regionalnom takmicenju koje je takodje organizovao Centar za razvoj šaha ”Dijagonale” u prostorijama osnovne škole ”Marko Miljanov”.
Ucešce na ovoj ligi uzelo je 12 podgorickih škola. Najboljim školama i pojedncima po tablama nagrade je urucila Radmila Miloševic direktorica ”Dijagonala”. Takmicenje je sudio republicki sudija Slobodan Jankovic.

Treba reci da je ovo takmicenje iznjedrilo plejadu mladih podgorickih šahista koji su nekoliko godina kasnije postali majstorski kandidati i prvokategornici.
Pomenimo samo neke: Nemanja Vukcevic, Uroš Rašovic, Slaven Živkovic, Jovan Jovancevic, Miloš Joksimovic, Luka Lalic, braca Baletic, Ajla Cirikovic…

Regionalno takmicenje osnovnih škola ( 4. maj 2007. god.)

Centar za razvoj šaha ”Dijagonale”  u saradnji sa ŠSCG organizovao je u OŠ ”Marko Miljanov”  Regionalno prvenstvo osnovnih škola (Centralna regija, prva zona) na kojem su ucestvovale dvije prvoplasirane skole sa Lige osnovnih skola Podgorice ( škole ”Marko Miljanov” i ”Maksim Gorki”) i osnovna škola ”Lovcenski partizanski odred” sa Cetinja.
Pobijedila je OŠ ”Marko Miljanov” iz Podgorice i time stekla pravo ucešca na Ekipnom prvenstvu Crne Gore održanom sredinom maja 2007. godine u Baru u organizaciji Saveza školskih sportskih društava Crne Gore a pod pokroviteljstvom Vlade Crne Gore.

 

Liga osnovnih škola Podgorice u šahu za 2014
OŠ  ,,ŠTAMPAR MAKARIJE’’ POBJEDNIK   LIGE  OSNOVNIH  ŠKOLA  PODGORICE  U  ŠAHU

Sekretarijat za kulturu i sport Glavnog  grada Podgorica i Centar za razvoj šaha ,,Dijagonale” , u subotu  5. aprila organizovali su Ligu osnovnih škola Podgorice u šahu u saradnji sa bibliotekom   ,,Radosav Ljumovic” .

Pocetni potez  povukao je Rajko Cupic, savjetnik u Sekretarijatu za kulturu  i sport Glavnoga grada a takmicare, nastavnike i roditelje na otvaranju pozdravila je Radmila Miloševic , direktorica Centra za razvoj šaha ,,Dijagonale’’.

Miloševiceva je podsjetila da je liga u šahu,  u proteklih desetak godina koliko se organizuje, afirmisala brojne prvake države i Podgorice i da su neki  od njih sada igraci sa visokim sahovskim titulama  i kategorijama …
Ove godine Ligu je igralo deset  Podgorickih osnovnih  škola. Igralo se na cetiri table a tempo igre bio je deset minuta po igracu.

Glavni sudija takmicenja bila je Branka Milašinovic, klupski  sudija a njen zamjenik,  Angelina Vukovic takodje, klupski sudija.

PLASMAN :
1.    OŠ  ,,ŠTAMPAR  MAKARIJE’’
2.    OŠ  ,,M.M. BURZAN’’
3.    OŠ  ,, 21 MAJ’’.

NAJBOLJI TAKMICARI PO TABLAMA :
Na prvoj tabli   –  Šukovic Andrej  –  8 poena  ( OŠ ,,Pavle Rovinski’’)
Na drugoj tabli  – Šukovic Darko –  8 poena  ( OŠ ,,Pavle Rovinski’’)
Na trecoj tabli –  Vukovic Nemanja  – 6,5 poena ( OŠ ,,M.M. Burzan’’)
Na cetvrtoj tabli – Petkovic Aleksa – 6 poena  ( OŠ ,,M.M.Burzan’’)

Za prve tri ekipe Sekretarijat za kulturu i sport Podgorice  obezbijedio  je pehare i medalje a CZRŠ ,,Dijagonale’’ šahovske knjige najboljim pojedincima po tablama.Nagrade najboljima ce biti urucene  na zajednickom proglašenju nakon završetka Lige u svim sportovima.

 

PRVO pojedinacno prvenstvo osnovnih škola Podgorice održano je u KIC-u  25. 02. 2006. godine u organizaciji Centra za razvoj šaha”Dijagonale”.

Nastupilo je 49 podgoricka osnovca.

Poredak.

1. NEMANJA VUKCEVIC ucenik OŠ ”Sutjeska”.
2. SLAVEN ŽIVKOVIC iz OŠ ‘Boro Cetkovic”
3. MILAN POPADIC iz OŠ ”Pavle Rovinski”.

Najbolja takmicarka bila je BOJANA KOPRIVICA iz OŠ ”Vladimir Nazor”.

Nagrade najboljima je urucila Radmila Milosevic direktorica CZRŠ”Dijagonale”.
Takmicenje je sudio medjunarodni sudija Veselin Balšic.

II POJEDINACNO PRVENSTVO OSNOVNIH ŠKOLA  PODGORICE U ŠAHU

ORGANIZATOR:

Centar za razvoj šaha ’’Dijagonale’’ u saradnji sa KIC-om ’’Budo Tomovic’’

MJESTO ODRŽAVANJA TAKMICENJA:

KIC ’’Budo Tomovic’’

OTVARANJE:

Subota, 5.05. 2007. sa pocetkom u 9 h

SUDIJA:

Cedomir Vujacic, sudija FIDE

TEMPO IGRE:

15 minuta po igracu, kompjutersko parovanje

BROJ KOLA: 9

Najboljim pojedincima (3 prvoplasirana) organizator ce uruciti medalje i šahovsku literaturu.
Bice nagradjena i najbolje plasirana takmicarka na turniru.

Takmicari su dužni donijeti svoje šahovske garniture i casovnike .

Podgorica, 27. 04. 2007.

 

III POJEDINACNO PRVENSTVO OSNOVNIH ŠKOLA PODGORICE U ŠAHU

Centar za razvoj šaha”Dijagonale” u saradnji sa KIC-om ”Budo Tomovic” organizovao je u subotu, 17.05.2008. godIine III Pojedinacno prvenstvo osnovnih škola Podgorice u šahu.

Organizator je zbog prostornih ogranicenja sale ali i zbog kvaliteta takmicenja sugerisao u raspisu turnira upucenom rukovodiocima školskih šahovskih sekcija da na takmicenje pošalju samo svoje najbolje pojedince. Uprkos tome, odaziv je bio izuzetno veliki  pa je sala u ”Banji” bila maksimalno popunjena.

Nastupilo je 60 podgorickih osnovaca razvrstanih u dvije grupe. Pravo ucešca u I grupi imali su igraci do 10 godina a u drugoj od 10 do 14 (15) godina starosti. Odigrano je 7 kola sa tempom igre od 15 minuta po igracu. Parovanje je bilo kompjutersko a sudija takmicenja Cedomir Vujacic, sudija FIDE.

PLASMAN U GRUPI DO 10 GODINA (22 takmicara)
1. Minic Slaven (7 poena)  – OŠ ”Sutjeska” (šahovska škola i klub ”Dijagonale”)
2. Tošic Danilo (5 poena)  – OŠ ”Pavle Rovinski” (šahovska škola i klub ”Dijagonale”)
3. Lukic Lazar (5 poena)   –  OŠ ”Vuk Karadzic” (šahovska škola i klub ”Dijagonale”)

Najbolje plasirana takmicarka u ovoj grupi je Vujisic Dušica iz OŠ ”Marko Miljanov”.

PLASMAN U GRUPI OD 10 DO 14 GODINA (38 takmicara)

1. Jovancevic Jovan (6,5 poena) – OŠ ”Maksim Gorki” (šahovska škola i klub ”Buducnost”)
2. Gudelj Miljan (5,5 poena) –  OŠ ”Maksim Gorki”  (šahovska škola i klub ”Dijagonale”)
3. Baletic Nemanja (5 poena) – OŠ ”Boro Cetkovic” (šahovska škola i klub ”Dijagonale”)

Najbolje plasirana takmicarka u ovoj grupi je Cirikovic Ajla iz OŠ ”B.V Podgoricanin” (šahovska škola ”Buducnost”).

Za tri prvoplasirana takmicara i najbolje plasirane takmicarke po grupama organizator je obezbijedio medalje i šahovsku literature koje im je na zatvaranju ovog lijepog šahovskog takmicenja urucila Radmila Miloševic direktorica ‘’Dijagonala’’.

Podgorica, 18. maj 2008. god.    

 

IV POJEDINACNO PRVENSTVO OSNOVNIH ŠKOLA PODGORICE U ŠAHU

Jovan Jovancevic i Lazar Lukic najbolji

Centar za razvoj šaha”Dijagonale” u saradnji sa KIC-om ”Budo Tomovic” organizovao je IV Pojedinacno prvenstvo osnovnih škola Podgorice u šahu. Takmicenje je održano u subotu 14. 03. 2009. godine u ”BANJI” .

Nastupilo je 42 podgoricka osnovca koji su podijeljeni u dvije grupe:

do 10 godina i od 10 do 14 godina.

U grupi od 10 do 14 (15) godina po treci put zaredom pobijedio je JOVANCEVIC JOVAN ucenik  O.Š. ”Maksim Gorki” sa 7 poena iz sedam odigranih partija (sahovska skola ”Buducnost”)

Drugo mjesto pripalo je MINIC SLAVENU sa 6 poena iz O.Š. ”Sutjeska” (sahovska skola ”Dijagonale”) a trece sa 5 osvojenih poena.uceniku O.Š. ”Pavle Rovinski” TOŠIC DANILU (sahovska skola ”Dijagonale).

Najbolje plasirana djevojcica u starijoj grupi je VUKCEVIC MILICA (sahovska skola ”Buducnost”).

U grupi do 10 godina pobijedio je aktuelni prvak države u ovoj konkurenciji LUKIC LAZAR (6 poena iz 7 odigranih partija) iz O.Š. ”Vuk Karadžic” (sahovska skola ”Dijagonale”). Drugo mjesto osvojio je NUCULOVIC DAMJAN (6 poena ) iz  O.Š. ”Pavle Rovinski” (sahovska skola ”Buducnost”) a trece RADOVIC VUK iz O.Š. ”Sutjeska” sa 4,5 poena (sahovska skola ”Buducnost”).

Najbolje plsirana djevojcica ovoj grupi je RAKIC  TIJANA iz O.Š. ”Oktoih” (sahovska skola”Dijagonale”).

Nagrade najboljima na kraju takmicenja urucila je Radmila Miloševic direktorica Centra za razvoj šaha ”Dijagonale”.

Takmicenje je okupilo najbolje podgoricke osnovce i pokazalo je da su svi osvajaci medalja polaznici šahovskih škola  ”Dijagonale” i ”Buducnost” pa stoga pozivamo  mlade zainteresovane za šah da se upišu u ove škole gdje ce na njihovom daljem šahovskom usavršavanju raditi kompetentni treneri  …

PODGORICA,
15. 03. 2009.

 

V  POJEDINACNO PRVENSTVO OSNOVNIH ŠKOLA PODGORICE U ŠAHU
(Za 2010. godinu)

VELIKI ODAZIV OSNOVACA

Peto pojedinacno prvenstvo osnovnih škola Podgorice u organizaciji i pod pokroviteljstvom Centra za razvoj šaha ”Dijagonale” uz tehnicku podršku KIC-a ,,Budo Tomovic” održano je u nedjelju 16. maja u objektu ”BANJA” .

Uprkos lošem vremenu i cinjenici da je organizator zbog kvaliteta takmicenja i prostornih ogranicenja broj ucesnika ogranicio na 60, ucešce je uzelo 62 ucenika iz skoro svih podgorickih osnovnih škola.

Podgoricki osnovci su prvenstvo odigrali podijeljeni u u dvije grupe: do 10 godina i od 10 do 14 (15) godina.

U starijoj grupi dominaciju je potvrdio Jovan Jovancevic pobijedivši po cetvrti put na prvenstvu osnovnih škola Podgorice. Jovancevic je ucenik OŠ ,,Maksim Gorki” i clan šahovskog kluba ,, Buducnost”.

Drugo mjesto u ovoj grupi zauzeo je Lazar Lukic iz OŠ ,,Vuk Karadžic,, a trece  Slaven Minic iz OŠ ,,Sutjeska” – obojica iz šahovskog kluba i škole ,,Dijagonale”.

Najbolje plasirane takmicarke u starijioj grupi su: Rašovic Nikolina (OŠ ,,Sutjeska,,), Lekic Milica (OŠ,,Sutjeska,,) i Zogovic Andjelika (OŠ ,, Vladimir Nazor”).

U mladjoj grupi sa svih sedam pobjeda blistao je Dario Alivodic iz OŠ ,,Branko Božoviic”, clan šahovskog kluba i škole ,,Dijagonale”.

Drugo mjesto zauzeo je Andrija Pejovic iz OŠ ,,Boro Cetkovic” iz šahovskog kluba i škole ,,Buducnost” a trece Nikola Minic iz OŠ,,Savo Pejanovic”, clan šahovskog kluba i škole ”Dijagonale”.

Najbolje djevojcice u mladjoj grupi su Tijana Rakic iz OŠ ,,Oktoih” i Šanovic Anika iz OŠ ,,Štampar Makarije” – obje iz šahovske škole ,,Dijagonale”.

Pobjednicima po grupama, medalje, šahovske, i druge knjige, urucila je Radmila Miloševic, direktorica CZRŠ ,,Dijagonale”.

 

PRVO POJEDINACNO PRVENSTVO SREDNJIH ŠKOLA PODGORICE

Centar za razvoj šaha”Dijagonale” u saradnji sa Kulturno informativnim centrom ”Budo Tomovic” organizovao je 15. 04. 2006. godine Prvo POJEDINACNO prvenstvo srednjih škola Podgorice sa ciljem da se srednjoškolci animiraju za šah.
Takmicenje se odigralo u 9 kola po tempu igre od 15 minuta.
Sudija tamicenja bio je medjunarodni sudija Veselin Balšic.
Pobijedio je ucenik Medicinske škole Aleksandar Grgurovic ( I kat.).
Drugo mjesto zauzeo  je MK Stefan Mijovic iz Gimnazije ”Slobodan Škerovic” a treceplasirani je Aleksandar Burzanovic ( I kat.), takodje iz Gimnazije.
Najbolje plasirana takmicarka  na Prvom pojedinacnom prvenstvu srednjih škola Podgorice bila je Branka Vujacic ( I kat.).
Najboljima je na kraju turnira medalje i šahovske knjige urucila Radmila Miloševic direktorica CZRŠ ”Dijagonale”.

 

DRUGO POJEDINACNO PRVENSTVO SREDNJIH ŠKOLA PODGORICE

U subotu 5.05.2007. godine sa pocetkom u 9h u održano je Drugo pojedinacno prvenstvo SREDNJIH ŠKOLA Podgorice u organizaciji Centra za razvoj šaha ’’Dijagonale’’ i KIC-a.
U jakoj konkurenciji pobijedio je gimnazijalac Aleksandar Burzanovic.
Nabolje plasirana takmicarka prvenstva je Jelena Neric iz Medicinske škole – oboje polaznici šahovske škole ”Dijagonale’’.
Na prvenstvu su nastupili svi najbolji podgoricki srednjoškolci medju kojima i aktuelni omladinski prvak Crne Gore majstorski kandidat Stefan Mijovic koji je na ovom takmicenju zauzeo trece mjesto.

Poredak trojice najboljih:

1.     Burzanovic Aleksandar,   6      –      Gimnazija ”Slobodan Škerovic”
2.     Vukcevic Nemanja,         5,5    –      Gimnazija ”S. Škerovic”  
3.     MK Mijovic Stefan            5      –     Gimnazija   ”S. Škerovic”

Nagrade najboljima (medalje i šahovsku literaturu) urucila je Radmila Miloševic direktorica  ’’Dijagonala’’. Takmicenje je sudio sudija FIDE Cedomir Vujacic”.

 
TRECE POJEDINACNO PRVENSTVO SREDNJIH ŠKOLA PODGORICE

Trece Pojedinacno prvenstvo srednjih škola Podgorice održano je u subotu 15. 04. 2008. godine u objektu ”BANJA” (Karver).
Turnir je organizovao Centar za razvoj šaha”Dijagonale” u saradnji sa KIC-om.

Pobijedio je gimnazijalac MK Nemanja Vukcevic – nekadašnji prvak osnovnih škola Podgorice (6,5 poena), drugo mjesto osvojio je prvokategornik Aleksandar Grgurovic a trece Savica Tomovic.

Nagrade najboljima (medalje, diplome i šahovsku literaturu) urucila je Radmila Miloševic direktorica  ’’Dijagonala’’.

Takmicenje je sudio sudija FIDE Cedomir Vujacic”.

IV Pojedinacno prvenstvo srednjih škola Podgorice u šahu

Centar za razvoj saha ”Dijagonale” (www.dijagonale.com) u saradnji sa KIC-om ”Budo Tomovic” organizovao je po cetvrti put zaredom Pojedinacno prvenstvo srednjih škola Podgorice u šahu.
Prvenstvo podgorickih srednjoskolaca održano je u ”BANJI” (Karver) u subotu 28.02.2009. godine.
Prvenstvo se igralo u 7 kola po tempu igre 30 minuta po igracu – kompjutersko parovanje.
Takmicenje je sudio Cedo Vujacic, sudija FIDE.
Pobjednik takmicenja je ucenik Ekonomske skole, majstorski kandidat UROŠ RASOVIC (vicešampion drzave i prvak Podgorice) sa osvojenih 6,5 poena iz 7 odigranih partija.
Drugo mjesto pripalo je SAVICI TOMOVIC (šampionka drzave i dvostruka prvakinja Podgorice),  ucenici Gimnazije ”Slobodan Skerovic” sa 6 osvojenih poena. Trece mjesto zauzeo je majstorski kandidat NEMANJA VUKCEVIC (aktuelni sampion drzave i proslogodisnji prvak srednjih skola Podgorice), takodje ucenik Gimnazije sa 5,5 poena.
Nagrade najboljima urucila je Radmila Miloševic direktorica Centra za razvoj saha”Dijagonale.

 
ŠAH U SKOLAMA


Na cetvrtom konkursu Opštine Podgorica (decembar 2004. godine) za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama NVO Centar za razvoj šaha ”Dijagonale” je za projakat ”ŠAH U ŠKOLAMA” dobio 5.165 eura. Autor projekta je Radmila Miloševic direktorica Centra ”Dijagonale” a u njegovoj realizaciji pored nje ucestvovali su inter majstor Blazo Kalezic, FIDE majstor Srecko Djukanovic i šahovski novinar i publicista Nebojša Kneževic. Ovaj pilot projekat je izvodjen devet mjeseci u devet podgorickih osnovnih skola. Sprovedene su animacione aktivnosti u skolama poput predavanja o sahu, simultanki…
Uporedo, u vecini podgorickih skola, CZRŠ”Dijagonale” je uspio da poslije visegodisnje pauze i stagnacije u dogovoru sa Upravama škola i nastavnicima formira šahovske sekcije, organizuje takmicenja u školama, pokrene u saradnji sa Sekretarijatom za sport Ligu osnovnih skola Podgorice…

Istovremeno, napravljeni su i kontakti sa Ministarstvom prosvjete i nauke i Zavodom za školstvo kojima je upucena inicijativa i prijedlog za uvodjenje šaha kao izbornog predmeta u škole.
Nakon višemjesecne nezainteresovanosti i skepse akciji se napokon pridruzio i Šahovski savez Crne Gore. Izradjeni su plan, program i udzbenik za predavanje šaha (Maksim Lutovac i Jovica Vojvodic) koji su dostavljeni prosvjetnim organima. Krajem juna 2005. godine, Savjet za opšte obrazovanje prihvatio je prijedlog da šah udje kao izborni predmet u naše osnovne škole.
Prijedlog za uvodjenje šaha u nastavu na sjednici Savjeta za opšte obrazovanje kojim je predsjedavao dr Blagoje Cerovic (pružio znacajnu pomoc realizaciji projekta ) u ime sva tri predlagaca (CZRŠ ”Dijagonale”, ŠSCG, škole) obrazložila je Radmila Milosevic direktorica Centra za razvoj šaha ”Dijagonale”.
U premošcavanju proceduralnih poteškoca i brojnih nepoznanica koje su pratile ovaj proces mnogo je pomogao i Srdjan Peric – tadašnji Viši savjetnik za opšte obrazovanje u Zavodu za školstvo.
Danas (školska 2008/2009 god.) šah se kao izborni predmet izucava u najmanje dvadesetak crnogorskih osnovnih škola a u mnogima i kao fakultativni predmet.